Hiç kuşların yaptığı mükemmel bir yuva gördünüz mü? Son derece etkileyici ve mükemmel bir tasarımdır. Küçücük bir kuş böyle bir yuvayı nasıl yapar? Bir insan sizce böyle bir yuvayı yapabilir mi? Üstelik şehir hayatında da eğer dikkatli bakarsanız ağaçların en tepesine doğru özenle kurulmuş birçok yuva görürsünüz. Ne kadar şiddetli yağmur yağarsa yağsın, rüzgâr eserse essin bu yuvaların hiç bozulmadığını görüp hayrete düşersiniz.
Dokumacı kuşların yuvaları, bugün kuş bilimciler ve diğer doğa bilimciler tarafından, kuşların yaptığı en ilginç yapılar olarak gösteriliyor. Bu kuşlar, doğada buldukları bitki liflerini ve ip olarak kullanabilecekleri her türlü uzun bitki sapını "dokuma" şeklinde örerek kendilerine çok sağlam yuvalar inşa ediyorlar.
Dokumacı kuş ilk iş olarak kullanacağı malzemeyi toplar. Yeşil ve taze yapraklardan kendine ince uzun şeritler keser veya yaprakların orta damarlarını alır. Özellikle taze yaprakları seçmesinin ise bir nedeni vardır: kuru yapraklardan alacağı malzemeyi kontrol edebilmesi ve bunları dokumada kullanması çok zordur, ancak taze yaprak lifleri ile bu işlemler çok kolay gerçekleşir. Kuş öncelikle çatallı bir dala, bir yapraktan kopardığı uzun bir lifin ucunu sararak işe başlar. Bir ayağı ile lifin ucunu dalın üzerinde tutarken, diğer ucunu gagasıyla idare eder. Liflerin düşmelerini engellemek için onları düğüm atarak birbirlerine bağlar. İlk olarak bir çember oluşturur; bu yuvasının girişidir. Daha sonra ise gagasını mekik gibi kullanarak yaprak liflerini diğer liflerin üzerinden ve altından sırayla geçirir. Dokuma işlemi sırasında her lifi ne kadar çekilmesi gerektiğini de hesaplayabilmelidir. Çünkü eğer dokuması gevşek olursa yuva hemen çöker. Ayrıca yuvanın son halini zihninde canlandırabilmelidir ki, duvarların ne zaman kavisleneceğine veya dışarı doğru çıkıntı verileceğine karar versin.
Girişi dokuduktan sonra yuvanın duvarlarını dokumaya başlar. Bunun için baş aşağı durur ve içeriden çalışmaya devam eder. Gagasıyla bir lifi diğerinin altına sokar ve sonra hassas bir şekilde dışarıda kalan ucunu tutar ve sıkıca çeker. Böylece son derece muntazam bir dokuma oluşturur.
Görüldüğü gibi dokumacı kuş yuvasını yaparken hep birkaç aşama sonrasını hesaplayarak hareket etmektedir. Önce yuvası için en uygun malzemeyi toplar, yuvayı dokumaya rastgele bir yerden başlamaz. Önce girişi oluşturur ve oradan duvarlara devam eder. Nerede kavis vereceğini, nereyi genişleteceğini çok iyi bilir. Üstelik bunları yaparken son derece ustaca, akılcı ve yetenekli tavırlar sergiler, davranışlarında hiçbir acemilik belirtisi görülmez. Aynı anda iki işi yapabilecek kadar mesela bir yandan ayağı ile düşmemesi için yaprak lifini tutup diğer yandan lifin öbür ucunu gagasıyla idare edecek kadar yeteneklidir. Hiçbir hareketi rasgele değil, aksine oldukça şuurlu ve amaca yöneliktir.
Dokumacı kuşların başka bir türü ise, yağmurun etkisini göz önünde bulundurarak "tavanı akmayan" çok sağlam bir yuva inşa eder. Bu kuş, çevreden topladığı bitki liflerini, ağzında bulunan bir salgıyla karıştırarak özel bir harç imal eder. Bu salgı bitki liflerine esneklik ve su geçirmeme özelliği kazandırır ve böylece yuva için mükemmel bir sıva malzemesi oluşur.
Yuva tamamlanana kadar geçen süre içerisinde bu işlemleri defalarca tekrar eden dokumacı kuşların gösterdikleri bu becerileri, tesadüfen, bilinçsizce kazandıklarını iddia etmenin imkânsız olduğunu düşünüyorum. Çünkü bu kuşlar evlerinin yapımında -hiç zorlanmadan- aynı anda bir mimar, bir inşaat mühendisi ve bir şantiye ustası gibi çalışıyorlar. Afrika'da yaşayan dokumacı kuşlar adeta apartman gibi bölmelere ayrılmış, çok karmaşık yuvalar yapıyorlar. İnanması çok güç ama bu yuvaların yüksekliği 3 m'yi, genişliği ise 4, 5 m.'yi bulur ve içinde yaklaşık 200 çift kuşu barındırabilir.
Basit bir yuva yapmak varken, bu kuş neden hep zor ve daha zahmetli olanını tercih etsin? Neden kendisini zora soksun? Bu kuşların, kendi başlarına, bu derece karmaşık yapılara sahip yuvalar inşa etmeleri sizce tesadüflerle açıklanabilir mi? Bu kuş böyle bir yeteneğe doğal seleksiyonla veya mutasyonla kavuşabilir mi? Elbette kavuşamaz, istediğiniz insana bu otları verin, böyle mükemmel bir yuva yapamaz.
www.evrimicokertensiteler.com
www.evrimteorisi.info
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder