24 Mart 2010 Çarşamba

Tavus kuşunun yelpazesindeki desenler nasıl oluşuyor?



1- Erkek tavus kuşunda her yıl yenilenen yaklaşık 200 kuyruk tüyü vardır.

2- Tüylerden 170 kadarı göz şeklindedir, bunlar 'göz tüyü' olarak adlandırılır. Kalan 30 tüy ise yelpazeye son derece estetik bir dış sınır çizen 't tüyleri'dir.

3- Tavus kuşları kuyruk tüylerini sergilerken ortaya çıkan yelpazede göz tüylerinin oldukça düzenli bir yayılım gösterdiği, t ve göz tüylerinin de mikroskobik ölçüde çok kompleks bir yapıya sahip oldukları görülür. Gözlerin her biri görünür vaziyettedir, çünkü yelpazede ön sırada kısa tüyler, arka sırada uzun tüyler yerleştirilmiştir.

4- Bir tavus kuşunun tüyündeki bu göz alıcı renklerin bir özelliği, görüş açısına göre değişmeleridir. Burada renkler pigmentlerle (hayvan veya bitki dokularına renk veren madde) değil, ince-film adı verilen ve barbüllerde gerçekleşen optik (görme ve gözle ilgili) bir etki sayesinde ortaya çıkar.

5- Barbüller kuş tüyleri üzerindeki en ince yapılardır ve ancak mikroskop altında görünürler. Bir tavus kuşu tüyü üzerinde çok sayıda tüycük bulunur ve her bir tüycük üzerinde de yaklaşık bir milyon barbül vardır. Tavus kuşunun göz tüyü üzerindeki barbüller, bronz, mavi, koyu mor ve yeşil renklerde görünürler.

6- Barbüllerde ortaya çıkan ince-film etkisi, üç keratin tabakada gerçekleşir. Bu etki, üç tabakada aynı anda gerçekleşir ve ortaya değişik renkler çıkar. Keratin tabakaların belli bir rengi üretmesi ancak son derece ince olmaları sayesinde mümkün olur. Keratin tabakaların kalınlığı milimetrenin sadece yirmi binde biri kadardır ve bu, en parlak rengi üretmede 'optimal' kalınlıktır. Çünkü tabaka kalınlığı, gözle görülebilir ışığın dalga boyunu geçmemelidir.

Açıkça görebileceğiniz gibi tavus kuşu tüyündeki düzen son derece komplekstir, şuuru olmayan bir hayvanın böylesine üstün özelliklerle donatılmış tüyleri kendi kendine akledip vücuduna yerleştirmesi mümkün değildir. Bu tüylerin tesadüflerle, rastlantılarla ortaya çıkması da imkansızdır. Tesadüfler böyle milimetrik düzen meydana getiremezler. Darwin’in tavuskuşu tüylerini görüp ‘Şimdilerde ise doğada bazı belirgin yapılar beni çok fazla rahatsız ediyor, örneğin bir tavus kuşunun tüylerini görmek beni nerdeyse hasta ediyor’ demesi son derece manidardır. (Pat Shipman, “Doubting Dmanisi”, American Scientist, Kasım-Aralık 2000, s. 491)

Darwin’in ayrıca erkek tavuskuşları arasında güçlükle ayırt edilebilecek olan estetik özelliklerin evrim teorisi için büyük bir sorun olduğunu anlamış ve şöyle demiştir:

“Birçokları dişi bir kuşun ince gölgeleri ve mükemmel desenleri takdir etme yeteneğinin kesinlikle akıl almaz olduğunu söyleyecektir. Dişi tavuskuşunun neredeyse bir insan kadar zevk alma yeteneği olması şüphesiz fevkalade bir olaydır.” (Charles Darwin, The Descent of Man, John Murray, London, 1888, s. 412)

Hiç şüphesiz aklı ve şuuru olmayan bir hayvan olan tavus kuşunun vücudundaki bu mükemmel tüylerden haberi bile yoktur. Onu böylesine güzel ve estetik yaratan, bu hayvana olağanüstü güzellik bahşeden Allah’tır ve Allah’ın bu muhteşem sanatı bizde çok derin bir hayranlık uyandırır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder